Alarmbel voor lokale handel: leegstand in stadscentra stijgt weer!

De leegstand van handelspanden in Vlaanderen stijgt opnieuw, en dat is slecht nieuws voor ondernemers en stadscentra. UNIZO trekt aan de alarmbel en eist onmiddellijke actie van de Vlaamse regering. Maar wat betekent dit voor jou als ondernemer?

Leegstand keert terug na drie jaar daling

Volgens recente cijfers van onderzoeksbureau Locatus is de leegstand van winkelpanden na een periode van daling weer aan het stijgen. Begin 2025 staat 11,2% van de retailpanden leeg, wat neerkomt op 21.546 panden zonder activiteit.

Dit vormt een bedreiging voor de levendigheid van stads- en dorpscentra, die zonder een sterke commerciële basis hun aantrekkingskracht verliezen. UNIZO-topman Danny Van Assche waarschuwt: “De kentering is gebroken, de leegstand stijgt weer en dat is een hoogst alarmerend signaal. De ‘winkelshift’ moet nu echt in praktijk worden gebracht.”

Leegstandspercentage per gebiedBegin 2025
Vlaanderen gemiddeld11,2%
Stadscentra12,2%
Kernverzorgende centra14,2 – 17,9%
Shoppingcentra8%

De toename van leegstand is vooral zichtbaar in de traditionele hoofdwinkelgebieden en kernverzorgende gebieden, terwijl shoppingcentra relatief gespaard blijven. Dit wijst op een veranderend consumentengedrag, waarbij mensen steeds vaker kiezen voor grootschalige winkelcentra buiten de stad.

Waarom neemt de leegstand toe?

De stijging is te wijten aan meerdere factoren:

  • Economische onzekerheid: hoge inflatie en dalende koopkracht zorgen ervoor dat consumenten voorzichtiger besteden.
  • Stijgend aantal faillissementen: lokale handelaars hebben het moeilijk om te concurreren met grotere ketens en online retail.
  • Verdwijnen van bankkantoren: dit leidt tot minder bezoekers in stadscentra, wat ook handelaars raakt.

Daarnaast speelt ook het vergunningenbeleid een rol. Terwijl shoppingcentra floreren, hebben stedelijke winkelstraten het steeds moeilijker. Ring Shopping Kortrijk heeft bijvoorbeeld slechts 2% leegstand, terwijl de stad zelf met 13,9% leegstand kampt.

De oproep van UNIZO: winkelshift nu!

UNIZO dringt er bij de Vlaamse regering op aan om haar belofte waar te maken: een stop op nieuwe winkelcentra in de periferie en meer investeringen in stads- en dorpskernen. De organisatie heeft haar eisen gebundeld in de Visietekst Retail 2025, waarin onder andere staat:

  • Geen nieuwe grootschalige winkeloppervlaktes buiten stadscentra.
  • Een divers aanbod in stadscentra, met een mix van lokale handelaars, horeca en dienstverleners.
  • Gemeentebesturen moeten de juiste beleidsinstrumenten krijgen om hun handelskernen te versterken.

“Perifere handel moet beperkt worden, zodat stadscentra opnieuw kunnen bloeien,” aldus Van Assche. “Laten we inzetten op bedrijvige kernen waar wonen, werken en winkelen hand in hand gaan.”

Wat betekent dit voor jou als ondernemer?

Ben je ondernemer in een stadscentrum? Dan is dit hét moment om samen met lokale besturen te pleiten voor een sterk kernversterkend beleid. Dit betekent onder andere:

  • Actieve promotiecampagnes voor lokale handel.
  • Betere bereikbaarheid en parkeermogelijkheden.
  • Aantrekkelijke huurprijzen en steunmaatregelen voor starters.

UNIZO roept ondernemers op om zich te engageren en samen te werken met beleidsmakers. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat de Vlaamse stadscentra aantrekkelijk blijven voor consumenten én ondernemers.

Wil je meepraten over de toekomst van de lokale handel? Neem deel aan de gesprekken over de Visietekst Retail 2025 en maak je stem hoorbaar!

Meer lezen

Europese Commissie prijst Belgische productiviteit, maar waarschuwt voor stagnerende groei en...

België blijft koploper in productiviteit, maar groeit amper door regeldruk en falende innovatieverspreiding. Wat loopt er mis?

Europe dreigt kmo’s te wurgen met nieuwe betalingseis

EU-voorstel bedreigt kmo’s met strikte betalingseisen. Belgische bedrijven waarschuwen voor onwerkbaarheid en roepen op tot aanpassing.

België zakt weg in wereldranking: ‘fiscaal fiasco’ legt pijnlijke waarheid bloot

België zakt zes plaatsen in IMD-ranglijst door falend fiscaal beleid en economische zwakte.

Nieuwe wet stopt automatische belastingverhoging bij foutieve aangifte van ondernemers

Vanaf juli geen automatische belastingverhoging meer bij vergissingen. UNIZO en ITAA juichen nieuwe fiscale aanpak toe.

Handelsfonds vaak laatste redmiddel bij faillissementen: zo werkt het

Bij een faillissement kan het handelsfonds alsnog waarde opleveren. Hoe werkt zo’n overdracht en waarom is snelheid cruciaal?

Franse beleggers slaan toe in Zottegem: radarbedrijf Intersoft verkocht

Zottegems radarbedrijf Intersoft verkocht aan Franse investeerder IDI. Wat betekent deze topdeal voor beleggers?

Wergevers eisen kmo-vriendelijk voedselbeleid van Christine Romeyns bij het FAVV

Nieuwe FAVV-topvrouw Christine Romeyns krijgt meteen kritiek van UNIZO: 'Houd rekening met kmo’s in voedselveiligheidsbeleid'.

Vlaamse kustvisserij krijgt ademruimte door innovatie en vergunning voor garnaalvangst

Vlaamse kustvissers zien hun vangsten slinken. Toch gloort hoop dankzij nieuwe vergunningen en innovatieve technieken.