Productiviteit blijft hoog, maar zonder vooruitgang
België blijft bij de Europese top wat productiviteit betreft. Toch stagneert de groei al sinds begin jaren 2000. In de maakindustrie is de productiviteit zelfs gedaald, in tegenstelling tot de evolutie in Nederland en Duitsland. De vergrijzing maakt die stilstand extra problematisch: zonder meer output per werknemer komt het socio-economisch model onder druk te staan.
Innovatie draait, maar wringt bij kmo’s
België investeert stevig in onderzoek en ontwikkeling (O&O), maar vertaalt dat maar beperkt naar concrete innovatie. Grote bedrijven domineren het O&O-budget, terwijl kmo’s moeilijker toegang vinden tot steun. Volgens de Europese Commissie is dat een rem op de productiviteit.
Toch zit er wel degelijk beweging. Belgische kmo’s innoveren vaak in samenwerking met kennisinstellingen en scoren goed op digitale toepassingen zoals AI en cloudtechnologie. De bottleneck? De omzetting naar intellectuele eigendom en marktgerichte toepassingen blijft achter.
Regels verstikken vooruitgang
Naast de uitdagingen rond innovatie legt de Commissie de vinger op de pijnlijke plek van de administratieve lasten. De compliancekosten voor Belgische kmo’s behoren tot de hoogste van Europa. Fiscale complexiteit, digitale versnippering en zware aanvraagprocedures voor steunmaatregelen belemmeren bedrijven die net wél willen groeien.
Hoewel digitalisering van overheidsdiensten vordert, blijft de regeldruk torenhoog. Een structurele aanpak ontbreekt. Wie nu innoveert, moet eerst door een kluwen van formulieren, voorwaarden en controles.
Besluit: groei vraagt meer dan goede wil
België heeft de mensen, kennis en middelen om de productiviteit op te krikken. Maar het systeem waarin die moeten renderen, werkt vaak tegen. Zonder een structurele vereenvoudiging van de regels en meer toegang tot innovatie-instrumenten voor kmo’s, dreigt België zijn voorsprong te verliezen.
Laat van je horen: herken jij deze knelpunten in je bedrijf of sector? Deel je ervaring en inzichten hieronder.