KMO-Barometer zakt opnieuw in het rood, vlak voor het federale begrotingsweekend.
Ondernemersvertrouwen op dieptepunt
Met het begrotingsweekend in aantocht luidt UNIZO de alarmbel: de economische veerkracht van Vlaamse ondernemers staat op haar limiet. Volgens de jongste KMO-Barometer daalt het ondernemersvertrouwen tot –6,2 procentpunt, ruim onder het tienjarig gemiddelde van –2,9. “Het ondernemersvertrouwen toont aan dat er niet meer te snijden valt zonder spieren te raken,” waarschuwt gedelegeerd bestuurder Bart Buysse.
De barometer schetst een onrustwekkend beeld. De lichte heropleving van begin dit jaar blijkt niet houdbaar. Ondernemers kampen met stijgende kosten, hogere rente en onvoorspelbare markten. 77 procent van de kmo’s heeft last van laattijdige betalingen, en bij een kwart neemt dat probleem zelfs toe. De rendabiliteit blijft bijzonder laag met –11,8 procentpunt, terwijl het vertrouwen in de algemene economie verder keldert tot –40,8 procentpunt.
“De angst voor een begroting die kmo’s verder uitknijpt, is groot,” zegt Buysse. “Laat deze cijfers een signaal zijn aan de beleidsmakers. Onze ondernemers zullen hun boodschap niet op straat roepen, maar ze is wel luid genoeg om gehoord te worden.”
Vijf checks voor een geloofwaardige begroting
Om de regering richting te geven tijdens de begrotingsonderhandelingen, stelde UNIZO een checklist van vijf punten op. Daarmee wil de organisatie de begroting aftoetsen aan de realiteit van zelfstandigen en kmo’s.
1. Werk de werven af, breek ze niet open
UNIZO vraagt dat de federale regering de hervormingen uit het regeerakkoord uitvoert, in plaats van ze opnieuw te heronderhandelen. De organisatie verwijst naar dossiers zoals langdurig zieken, pensioenen en flexijobs. “Het zijn niet de flexijobbers die het systeem ondermijnen, maar de te hoge lasten en een te rigide arbeidsrecht,” klinkt het.
2. Bescherm de trekpaarden van de economie
Belastingsverhogingen zijn volgens UNIZO ondenkbaar. De organisatie pleit voor een sterk kmo-plan dat ondernemerschap stimuleert in plaats van afremt. Overheidsopdrachten moeten sneller worden gegund aan kmo’s en de federale overheid mag ondernemers niet opzadelen met laattijdige betalingen of geschrapte projecten.
3. Maak komaf met oneerlijke concurrentie
UNIZO vraagt krachtig optreden tegen buitenlandse dumping. Goedkope producten overspoelen de Belgische markt via e-commerceplatformen zonder gelijke spelregels. De federatie steunt een Europese pakjestaks, maar noemt de geplande handlingskost van 2 euro “veel te laag”. Een eerlijke taks zou volgens UNIZO niet enkel de concurrentie herstellen, maar ook miljarden aan inkomsten kunnen opleveren.
Daarnaast vraagt de organisatie een nationale digitaks voor internationale techreuzen. “Aangezien een wereldwijd akkoord uitblijft, moet België het voortouw nemen,” stelt Buysse.
4. Houd de eigen uitgaven onder controle
De organisatie dringt aan op discipline bij de overheid zelf. Ze steunt een beperking van de uitgavengroei tot 2,5 procent, zoals ook in haar memorandum staat. De uitgaven van de ziekteverzekering moeten worden gekoppeld aan de gemiddelde economische groei, zodat de begroting geloofwaardig blijft zonder extra lasten voor bedrijven.
5. Geef sociaal overleg een echte rol
Voor de verdere uitvoering van hervormingen verwijst UNIZO naar de sociale partners. Zij moeten volgens de organisatie de kans krijgen om samen concrete oplossingen uit te werken rond ziekteverzuim en gezondheidszorg, binnen een duidelijk tijdsframe.
‘Niet in de spieren snijden’
“Deze vijf checks moeten in het mapje van elke begrotingsonderhandelaar zitten,” besluit Buysse. “Om te vermijden dat men in de spieren snijdt van onze economie. De vaas gaat zolang te water tot ze barst — en dan lijdt niet alleen de ondernemer, maar het hele land.”
De UNIZO KMO-Barometer peilt sinds 1987 elk kwartaal naar het ondernemersvertrouwen. De resultaten voor het derde kwartaal van 2025 zijn gebaseerd op een online bevraging bij 490 ondernemers, met een foutenmarge van 4,4 procent.
